Η σημασία του νερού στη ζωή μας
Τι κοινό έχουν μια κούπα καφές, ένα μπισκότο, ένα κομμάτι κοτόπουλο, μια φέτα μπέικον και ένας άνθρωπος;
Μα περιέχουν όλα ανεξαιρέτως νερό! Μάλιστα σε κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις η περιεκτικότητα σε νερό βρίσκεται σε ποσοστό τέτοιο που μπορεί να σας εκπλήξει: για παράδειγμα, ένα μπισκότο, μια άκρως... στερεά τροφή, μπορεί να περιέχει εντός του ως και 40% νερό.
Σύμφωνα με έρευνες του Γεωπονικού Πανεπιστημίου τουλάχιστον 1 στους 10 ενηλίκους δεν καλύπτει κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου τις αυξημένες ανάγκες του οργανισμού του για νερό.
Πόσο νερό χρειαζόμαστε;
Η επαρκής ημερήσια ποσότητα νερού που πρέπει να λαμβάνεται απ' όλες τις πηγές (συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων και των ροφημάτων) είναι περίπου 2 λίτρα για τις γυναίκες και 2,5 λίτρα για τους άνδρες. Ωστόσο, η σύσταση αυτή δεν αφορά μόνο το πόσιμο νερό αλλά και άλλες πηγές. Από μελέτες έχει προκύψει ότι στον ελληνικό πληθυσμό περίπου το 80% της ημερήσιας πρόσληψης νερού προέρχεται από πόσιμο νερό, χυμούς, αναψυκτικά, καφέ, τσάι και άλλα ποτά, ενώ το 20% από στερεά τρόφιμα, κυρίως φρούτα και λαχανικά. Ωστόσο πολλοί δεν γνωρίζουν όλες τις πηγές από τις οποίες λαμβάνουν καθημερινά νερό.
Προσοχή! Οι περισσότεροι άνθρωποι προσλαμβάνουν μαζί με τα υγρά και ατελείωτες θερμίδες καταναλώνοντας πολλά ροφήματα καφέ που περιέχουν σιρόπι και σαντιγί, καθώς και αλκοολούχα ποτά. Αυτές οι πηγές φάνηκε να συνεισφέρουν σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ημερήσια ενεργειακή πρόσληψη, σημαντικά περισσότερο σε σχέση με τα ροφήματα γάλακτος, τα αναψυκτικά και τους χυμούς. Αυτό δείχνει "κρυφές" πηγές θερμίδων οι οποίες συνδέ ονται με καθημερινές διατροφικές συνήθειες πολλών ατόμων.
Οι ανάγκες μας σε νερό αλλάζουν ακολουθώντας, όπως είναι προφανές, το... θερμόμετρο. Το καλοκαίρι χρειάζεται να προσλαμβάνουμε 1 επιπλέον λίτρο νερό την ημέρα, καθώς εμφανίζονται μεγαλύτερες απώλειες μέσω της εφίδρωσης. Οι απώλειες αυτές, όπως φαίνεται από τα στοιχεία μας, να πληρώνονται από τον ελληνικό πληθυσμό κατά κύριο λόγο με πόσιμο νερό.
Ιδιαίτερες ομάδες
Περίπου 10% των ενηλίκων συχνά δεν καλύπτει επαρκώς την ανάγκη για υγρά το καλοκαίρι. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί και στα γενικώς ευαίσθητα ηλικιωμένα άτομα, τα οποία συχνά, και ανεξαρτήτως εποχής του χρόνου, δεν προσλαμβάνουν επαρκώς το νερό που χρειάζονται. Τα άτομα από 65 ως 80 ετών είναι σε γενικό πλαίσιο άτομα δραστήρια, τα οποία όμως λαμβάνουν λιγότερα υγρά μέσα στην ημέρα και είναι τελικώς πιο αφυδατωμένα. Στους 80 ετών και άνω δε φαίνεται να υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα αφυδάτωσης, καθώς σε αυτές τις ηλικίες τα επίπεδα της καθημερινής σωματικής δραστηριότητας πέφτουν- ιδιαίτερα αν τα άτομα της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας είναι κλινήρη ή νοσηλευόμενα. Μεγαλύτερες ανάγκες για ενυδάτωση έχουν επίσης τα άτομα με αυξημένη φυσική δραστηριότητα, οι γυναίκες που θηλάζουν ή όσοι εμφανίζουν νόσο που συνοδεύεται από πυρετό, διάρροιες ή εμέτους – η αφυδάτωση παραμονεύει και αποτελεί έναν ύπουλο εχθρό. Τέλος, η αντίληψη του αισθήματος της δίψας δεν είναι τόσο οξεία στα βρέφη και τα μικρά παιδιά και για τον λόγο αυτόν χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για την επαρκή ενυδάτωσή τους.
Τι σημαίνει όμως αφυδάτωση;
Αφορά την απώλεια νερού από το σώμα σε ποσότητα που αντιστοιχεί από 1% ως 10% του βάρους του σώματος.
Ήπια αφυδάτωση: απώλεια νερού της τάξεως του 1%-2% του βάρους του σώματος - μπορεί να συμβαίνει αρκετές φορές μέσα στη διάρκεια της ημέρας και διορθώνεται εύκολα με πρόσληψη υγρών. Ήπια αφυδάτωση συμβαίνει όταν το χρώμα των ούρων μας είναι σκούρο κίτρινο ή καφέ, οπότε θα πρέπει να πιούμε νερό ή κάποιο υγρό. Το αίσθημα της δίψας μάς προστατεύει σε μεγάλο βαθμό από την αφυδάτωση, αλλά όταν διψάσουμε είμαστε ήδη αφυδατωμένοι.
Σοβαρή αφυδάτωση: η απώλεια του νερού φθάνει το 8%-10% του βάρους του σώματος. Μπορεί να συμβεί σε ακραίες συνθήκες άσκησης, υψηλής θερμοκρασίας ή νόσου και να οδηγήσει ακόμη και στον θάνατο.
Επιπτώσεις για την υγεία
Η ήπια αφυδάτωση - όταν δεν είναι χρόνια - δεν έχει άμεσες επιπτώσεις στην υγεία, έχει όμως στη φυσική και νοητική λειτουργία. Μπορεί δηλαδή εξαιτίας της να νιώθουμε κουρασμένοι, να εμφανίζουμε απώλεια συγκέντρωσης ή πονοκέφαλο, καθώς και να μην είμαστε αποδοτικοί σε χειρωνακτικές εργασίες. Σε περίπτωση που είμαστε χρονίως έστω και ήπια αφυδατωμένοι, αν δηλαδή η αφυδάτωση συμβαίνει συστηματικά και εμείς δεν την αντιμετωπίζουμε μέσω της πρόσληψης υγρών κατά στη διάρκεια της ημέρας, τότε είναι πιθανό να παρουσιαστούν σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία των νεφρών και πιθανώς και άλλων οργάνων.
Τι πρέπει τελικά να κάνουμε;
Πρέπει όλοι να θυμόμαστε ότι η πρόσληψη 2-2,5 λίτρων νερού την ημέρα αφορά όχι μόνο το πόσιμο νερό αλλά και όλες τις άλλες πηγές νερού, όπως είναι ο καφές, το τσάι, οι χυμοί, το γάλα, οι σούπες, τα φρούτα, τα λαχανικά και τα στερεά τρόφιμα. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν πίνουν αρκετό νερό αλλά τρώνε φρούτα και λαχανικά και δεν παρουσιάζουν αφυδάτωση. Μην μετράτε τα αλκοολούχα ποτά στα συνολικά υγρά. Το αλκοόλ έχει διουρητικές ιδιότητες
Ο καθένας μας ανάλογα με τις συνήθειές του πρέπει να προσαρμόζει τις επιλογές του για ενυδάτωση.
Να ακολουθούμε σωστή διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, να πίνουμε νερό και διάφορα υγρά στη διάρκεια της ημέρας.
Πρέπει να αυξάνουμε την πρόσληψη νερού αν παρατηρήσουμε ότι το χρώμα των ούρων μας είναι πιο σκούρο – κάτι που αποτελεί την πλέον σαφή ένδειξη για το επίπεδο ενυδάτωσης του οργανισμού μας.
