Μια Πίτσα… για Βασιλιάδες!
Με μία απλή βόλτα στις πόλεις της όμορφής μας χώρας, εύκολα θα διαπιστώσει κανείς ότι οι βασιλείς – Έλληνες και μη – απόλαυσαν την τιμή να ονοματίσουν τις πλατείες και τους δρόμους της. Οδός Όθωνος, Αμαλίας, Βασιλέως Παύλου, Φρειδερίκης και άλλοι πολλοί, πάνω από 100 δρόμοι, δίνουν στις πόλεις μας μια επίφαση αριστοκρατισμού και πολυτέλειας. Όλοι τους, δικαίως ή αδίκως, τιμήθηκαν σύμφωνα με τις επιταγές της εκάστοτε εποχής. Κανείς ωστόσο δεν απόλαυσε την τιμή της Ιταλίδας Βασίλισσας Μαργαρίτας, για χάρη της οποίας ανακαλύφθηκε η ομώνυμη πίτσα, που ξεπέρασε τα σύνορα της πατρίδας της και ταξίδεψε σε 6 ηπείρους και 5 ωκεανούς!
Όλα ξεκίνησαν το 1889, όταν ο βασιλιάς Ουμπέρτο Α’ με τη βασίλισσά του Μαργαρίτα, επισκέφτηκαν τη Νάπολι. Την εποχή εκείνη είχε ήδη αρχίσει να χρησιμοποιείται το όνομα pizza για να χαρακτηρίσει το νόστιμο ζυμάρι που έψηναν οι Ιταλοί στους φούρνους τους. Για πρώτη φορά το όνομα διαβάστηκε σε γραπτό του 1000 μ.Χ. με τη λέξη σε ναπολιτάνικη διάλεκτο picea ή piza. Αν το picea είναι το θηλυκό του επιθέτου piceus, που στα λατινικά σημαίνει πισσώδης, μαύρος (εκ του pix=πίσσα), πιθανότατα η λέξη αφορά στον τρόπο με τον οποίο το ζυμάρι ψηνόταν, γινόταν καπνιστό και τραγανιστό. Παρόλα αυτά, υπάρχει και η πιθανότητα η λέξη να προέρχεται από το λατινικό ρήμα picchare, που σημαίνει «οριοθετώ». Σε αυτή την περίπτωση, η πίτσα παίρνει το όνομά της από τον τρόπο που κόβεται για να καταναλωθεί κι όχι από τον τρόπο ψησίματός της. Είναι χαρακτηριστικό πως οι Ιταλοί αργότερα επινόησαν το ρήμα pizzicare που χρησιμοποιείται και σήμερα, για να δηλώσουν αυτή την ιδιαίτερη και πέρα ως πέρα χρήσιμη σε όλους μας πράξη τεμαχισμού της πίτσας σε ίσα κομμάτια!
Παρά τις δάφνες που αποδίδονται στην ιταλική γαστρονομική κουλτούρα για την εφεύρεση της πίτσας, ο ιστορικός Ηρόδοτος καταγράφει πολλές συνταγές των Βαβυλωνίων που προσιδιάζουν στην παραδοσιακή ιταλική πίτσα. Πέρα από αυτό, το στρογγυλό της σχήμα αποδίδεται στους Πέρσες πεινασμένους στρατιώτες που κατά τις εκστρατείες τους έψηναν το ψωμί πάνω στις ασπίδες τους. Τέλος, η συνταγή είναι συγγενής με ένα ξακουστό και πολυαγαπημένο γεύμα των αρχαίων Ελλήνων, τους πλακούντες, τους οποίους παρασκεύαζαν όπως το ψωμί προσθέτοντας γάλα, τυρί, αυγά, λάδι, βούτυρο, άνιθο, μάραθο, κύμινο, σινάπι, πιπέρι, μέλι, φουντούκια, αμύγδαλα, σταφίδες. Μετά το ψήσιμο οι πλακούντες είτε περιχύνονταν με μέλι, θυμίζοντας τις σημερινές τηγανίτες ή λουκουμάδες, είτε αποτελούσαν την επιφάνεια πάνω στην οποία τοποθετούνταν τυρί και λοιπά λαχανικά, αποτελώντας πρόδρομο για την πίτσα.
Σε κάθε περίπτωση, οι Ιταλοί κατόρθωσαν να εδραιώσουν την πίτσα ως εθνικό τους φαγητό και να πείσουν τους βασιλείς τους να είναι περήφανοι γι’ αυτό. Το 1889 η βασίλισσα Μαργαρίτα επιθυμεί να δοκιμάσει την ξακουστή ναπολιτάνικη πίτσα και βρίσκεται προ εκπλήξεως όταν ο διασημότερος παρασκευαστής πίτσας ετοιμάζει προς τιμήν της μία πίτσα με σάλτσα ντομάτας, λευκό τυρί (μοτσαρέλα) και βασιλικό. Τα χρώματα του πιάτου ήταν εκείνα της ιταλικής σημαίας! Θα μπορούσε να αποδοθεί στη βασίλισσα σπουδαιότερη τιμή από το να δώσει το όνομα της σε αυτό το αριστούργημα;
Δεν προκαλεί έκπληξη πως σε βάθος χρόνου η πίτσα που αγαπήθηκε από βασιλείς και πολιτικούς, κατέληξε να είναι μία από τις δημοφιλέστερες γευστικές επιλογές όχι μόνο στην Ιταλία αλλά και παγκοσμίως για πρωινό σνακ, μεσημεριανό συμπλήρωμα, βραδινό γεύμα, για κέρασμα σε πάρτι ή σε πικ νικ. Ήταν, είναι και θα είναι ένα έδεσμα… «βασιλικό»!
